Cliëntportaal maakt cliënten eigenaar behandeling

"In de basis is het cliëntportaal een toegankelijke variant van het elektronisch patiënt dossier. Je kunt inloggen en dan vind je zaken als verslagregels over consulten, het behandelplan, eventueel een crisis signaleringsplan en nog veel meer", vertelt Daan van Dam. Nieuwe wetgeving schrijft vanaf 2020 voor dat dit soort gegevens beschikbaar zijn voor de cliënt, daar waar dit vroeger niet gebruikelijk was. "Deze informatie delen in pdf’jes is voor de wet voldoende, maar als GGZ Delfland zijn we veel verder gegaan. Wij zien dit als kans om de cliënten te betrekken bij de zorg en ze dichter bij de hulpverlener te brengen."

In de nieuwe persoonlijke digitale omgeving, genaamd Mijn GGZ Delfland, kun je brieven nalezen, er is toegang tot vragenlijsten en inzicht in medicatie. De status van je herstel als cliënt is ook na te zien. Daan: "We hebben de ontwikkeling van de cliënt visueel gemaakt, onder meer aan de hand van grafieken. Als je nu dus bijvoorbeeld ergens een dip ziet ontstaan, kan dat aanleiding zijn tot een goed gesprek. Het is ook mogelijk online behandelmodules toegewezen te krijgen, zo kun je thuis regelmatig werken aan herstel. Op al deze manieren wordt de cliënt meer eigenaar van de behandeling."

In Mijn GGZ Delfland kan de cliënt ook verslagregels van gesprekken teruglezen. "Je ziet nu al dat behandelaren tijdens het gesprek vragen: 'Klopt mijn verslag zo ook volgens jou?'. Dit is een mooie ontwikkeling: het leidt tot minder asymmetrie en meer samenwerking in de behandeling. En dan kun je ook nog naasten uitnodigen voor een groepsdiscussie in de berichtenbox. Zo bevorderen we de participatie en dat past weer bij het onderliggende doel: open en transparant zijn. Ik zie nu al mooie gevolgen. Een cliënt vroeg bijvoorbeeld naar aanleiding van de verslagregels: 'Begrijp ik het goed dat jullie een persoonlijkheidsstoornis vermoeden?'. Hierop hebben mijn collega’s een heel zinnig en constructief gesprek gevoerd", vertelt Daan.

Het is logisch dat juist Daan van Dam betrokken werd bij de ontwikkeling van het cliëntportaal. "Op mijn zevende had ik al een MSX-computer staan en sindsdien houd ik me altijd al veel met ict bezig. Het kan een antwoord bieden op vele uitdagingen, zo ook in ons vak. Denk aan wachtlijsten, vergrijzing en de veranderende relaties met gemeenten en zorgverzekeraars." Daan volgt de leergang Leidende Professional in de zorg. Daarom sluit hij wekelijks een dag aan op de afdeling waar de digitale omgeving tot stand komt. "Vanuit de ervaring in mijn dagelijkse praktijk zie ik dingen die een ict’er minder snel ziet."

De grootste uitdaging? "We moeten ervoor zorgen dat cliënten en behandelaars het ook echt gaan gebruiken. Daarom houden we rekening met de verschillen per doelgroep, zoals kind, jeugd en ouders, maar ook cliënten met een hoge leeftijd. De digitale omgeving dient begrijpelijk te zijn, ook als je niet goed bent met computers of taal. Daarom hebben we gekozen voor een intuïtieve bediening, met logische iconen. Ondertussen hielden we in het hele proces rekening met alle juridische eisen, zoals op het gebied van privacy."

Het is een open deur, maar toch: het cliëntportaal is er vooral voor cliënten. Daarom was de cliëntenraad ook vanaf het eerste moment betrokken bij de totstandkoming. Voorzitter Diana Bron vertelt: "We namen deel aan vergaderingen van de werkgroepen en kregen de kans om veel input te leveren. Vanaf het begin hebben wij gehamerd op het belang van intuïtieve bediening. Je moet in weinig kliks op de juiste plek komen. Daarbij willen we dat de software bruikbaar is voor iedereen: dus ook voor de mensen die niet zo digitaal aangelegd zijn. En dat is gelukt. Cliënten kunnen goed overweg met Mijn GGZ Delfland. Dat geldt trouwens ook voor alle behandelaren: die hebben allemaal een gedegen training gekregen."

Diana ervaart Mijn GGZ Delfland als een zeer geslaagde toevoeging aan de behandeling. "Als het even wat minder met je gaat, kun je dit via de digitale omgeving direct aan je behandelaar laten weten. Ook als dat midden in de nacht is. Je hoeft dus niet een paar weken te wachten op een afspraak met als risico dat je de helft vergeten bent. Op zware momenten, wanneer die dus ook zijn, kun je het meteen kwijt in de app. Even opschrijven wat er met je aan de hand is, kan al ontzettend bevrijdend werken. We zien dit niet als vervanging van de behandeling, maar wel als een heel prettige en welkome toevoeging."